Ngày 22/8, Thanh tra tỉnh Đắk Nông đã có báo cáo gửi UBND tỉnh Đắk Nông về Kết quả kiểm tra việc thẩm định thiết kế bản vẽ thi công - dự toán phần móng tuộc dự án tượng đài N'Trang Lơng.
Thanh tra tỉnh Đắk Nông đã chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện việc thẩm định thiết kế bản vẽ thi công - dự toán phần móng thuộc dự án. Phần móng hoàn thành nhưng không thể đưa vào sử dụng được do không đảm bảo an toàn chịu lực.
Trước đó, vào ngày 11/7/2014, UBND tỉnh Đắk Nông đã có quyết định phê duyệt dự án Đầu tư xây dựng công trình Tượng đài N’Trang Lơng và phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc 1912-1936. Tổng mức đầu tư giai đoạn 1 là 67 tỷ đồng, do Sở Văn hóa, Thể thao & Du lịch làm chủ đầu tư.
Ngày 30/10/2017, UBND tỉnh Đắk Nông ban hành Kết luận thanh tra số 6061/KL-UBND về việc thực hiện công tác đầu tư, xây dựng công trình tượng đài. Trong đó, tỉnh Đắk Nông khẳng định, đã có một số sai phạm trong công tác đánh giá hồ sơ dự thầu, quản lý dự án, quản lý chất lượng công trình.
Năm 2019, Kiểm toán nhà nước khu vực XII đã đưa ra kết luận thiết kế phần móng không đảm bảo khả năng chịu lực của công trình dẫn đến sau khi hoàn thành phần móng, không thể tiếp tục thi công phần tượng đài, gây thất thoát ngân sách địa phương.
Tuy nhiên, Sở Xây dựng lại thẩm định và đưa ra cho rằng: “thiết kế đảm bảo sự phù hợp các giải pháp thiết kế công trình, mức độ an toàn của công trình”. Theo Kiểm toán nhà nước, đánh giá này chưa phù hợp nên đã đề nghị kiểm tra, thanh tra đối với việc thẩm định thiết kế của Sở Xây dựng.
Theo tính toán ban đầu, tải trọng chịu đựng của phần móng đã xây dựng là 1.123 tấn. Thế nhưng trọng tải thực tế của tượng đài và phù điêu là 2.052 tấn (vượt tải trọng 929 tấn) nên phần móng không bảo đảm yêu cầu cũng như khả năng chịu lực...
Ngoài việc tải trọng phần móng không đạt, chất lượng bê tông và mẫu thiết kế của hạng mục này cũng không bảo đảm. Sở Xây dựng Đắk Nông thẩm tra, kiểm định hạng mục móng thì có đến 9/10 vị trí không đạt chất lượng bê tông để tiếp tục thi công và có 1/3 sàn móng không đạt yêu cầu.
Thanh tra tỉnh Đắk Nông kiến nghị, UBND tỉnh Đắk Nông chỉ đạo Sở Xây dựng tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và xử lý nghiêm các nhân, tập thể trong việc tham mưu thực hiện thẩm định hồ sơ liên quan đến móng tượng đài. Đồng thời Sở Xây dựng phải phối hợp với các sở liên quan, truy thu số tiền sai phạm.
Sở VHTT&DL Đắk Nông tổ chức kiểm điểm, trách nhiệm tập thể, cá nhân vì để xảy ra sai phạm trong quá trình thi công móng.
Trước đó, “ông Lê Khắc Ghi, nguyên Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao & Du lịch và ông Phan Công Việt, Phó Giám đốc Sở được UBND tỉnh xử lý kỷ luật bằng hình thức khiển trách”- báo cáo của Thanh tra Đắk Nông nêu rõ.
Ngày 19/5/2015, tại khu vực đồi Đắk Nur (TP. Gia Nghĩa) UBND tỉnh Đắk Nông đã khởi công xây dựng tượng đài anh hùng N’Trang Lơng. Tổng mức đầu tư là gần 170 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành năm 2018.
Để xây dựng, nhiều đơn vị thụ hưởng ngân sách phải trích kinh phí chi thường xuyên để đóng góp xây dựng. Tuy nhiên, do nhiều phản ứng trái chiều từ dư luận, từ năm 2018, tỉnh Đắk Nông ngừng việc trích 1% kinh phí chi thường xuyên để ủng hộ quỹ xây dựng tượng đài.
Trong quá trình triển khai, công trình này cũng dính nhiều “lùm xùm” vì sai thiết kế. Nguồn vốn huy động từ các nguồn xã hội hóa cũng khó khăn và khá chậm so với kế hoạch ban đầu.
Phác thảo tổng thể công trình tượng đài N'Trang Lơng năm 2015. Ảnh: Dân trí
Tượng đài N’Trang Lơng đặt tại đồi Đắk Nur, phường Nghĩa Đức, thành phố Gia Nghĩa trên diện tích 5,9 hécta, khởi công vào tháng 5/2015, ban đầu do Sở VHTTDL Đắk Nông làm chủ đầu tư. Tuy nhiên, mới chỉ thực hiện phần san lấp và xây dựng móng tượng, đã xảy ra sai phạm. Lúc đó, UBND tỉnh Đắk Nông đã thay thế chủ đầu tư, qua đó xử phạt và thu hồi gần 1 tỷ đồng đối với 5 đơn vị vi phạm.
Hiện nay có 2 luồng ý kiến trái chiều về tượng đài trăm tỷ ở Đắk Nông. Ý kiến đồng thuận cho rằng, việc xây dựng tượng đài có ý nghĩa giáo dục lịch sử và tâm linh. Ý kiến phản đối viện dẫn lý do, địa phương còn nghèo, xây dựng tượng đài nhiều là chưa cần thiết. Được biết, Đắk Nông liên tục nhận gạo cứu đói từ Chính phủ, từ tháng 4/2020 đến nay tỉnh này nhận hơn 300 tấn gạo...
Quang Anh
