Chủ tịch Tập Cận Bình (giữa) chụp ảnh cùng các nhà lãnh đạo châu Phi tại Diễn đàn hợp tác Trung Quốc - châu Phi ở Bắc Kinh (Ảnh: Reuters).
Trong số các nước nghèo tham gia sáng kiến DSSI của G20 giai đoạn từ tháng 5 đến tháng 12 năm nay, có tới 70% các khoản nợ, tương đương 7,17 tỷ USD, từ Trung Quốc. Số nợ đó dự kiến sẽ tăng tới 10,51 tỷ USD, tương đương 74% tổng khoản nợ, nếu DSSI được gia hạn đến năm sau.
Các nước G7 và Chủ tịch Ngân hàng Thế giới chỉ trích việc Trung Quốc liệt kê các tổ chức tài chính lớn, do chính phủ quản lý và thuộc sở hữu của nhà nước, là chủ nợ thương mại chứ không phải là chủ nợ song phương chính thức. Ông Malpass cho rằng Ngân hàng Phát triển Trung Quốc (CDB) cần tham gia với tư cách là chủ nợ song phương chính thức cho DSSI để sáng kiến này hoạt động hiệu quả.
Ông Malpass cũng đề nghị Trung Quốc minh bạch thông tin để tránh việc tái cơ cấu nợ bí mật tại một số nước có khoản nợ lớn với Bắc Kinh như Angola. Đề nghị này được đưa ra sau khi xuất hiện thông tin Trung Quốc đã đồng ý hoãn nợ 3 năm cho Angola, bao gồm các khoản nợ thương mại từ Ngân hàng Trung Quốc và CDB. Angola hiện vay Trung Quốc khoảng 20 tỷ USD, cao nhất trong số các nước châu Phi.
Trung Quốc cho biết kể từ khi sáng kiến hoãn nợ của G20 được thông qua hồi tháng 4, Bắc Kinh đã nhận được hơn 20 đề nghị hoãn nợ và đã đạt được thỏa thuận với hơn 10 nước vay nợ tính đến cuối tháng 7. Trung Quốc không cung cấp tên của các nước này.
Nhiều ý kiến cho rằng sự hiện diện của Trung Quốc ở châu Phi, đặc biệt là Sáng kiến Một Vành đai, Một Con đường, khiến nhiều quốc gia trong khu vực không đủ khả năng thanh toán các khoản nợ mà Bắc Kinh cho họ vay để phát triển cơ sở hạ tầng. Tình trạng này dẫn đến việc Trung Quốc sẽ nắm quyền kiểm soát các cơ sở chiến lược.
Tuy nhiên, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình từng tuyên bố Trung Quốc không có ý định can thiệp vào công việc nội bộ tại châu Phi và các khoản hỗ trợ của Bắc Kinh không đi kèm ràng buộc về chính trị.
Tại Diễn đàn Hợp tác Trung Quốc - châu Phi tại Bắc Kinh vào tháng 9/2018, ông Tập Cận Bình cho biết Trung Quốc đã lên kế hoạch xóa nợ từ các khoản vay không lãi suất của một số quốc gia ở châu Phi. Ông Tập Cận Bình nói rằng việc xóa nợ này sẽ được áp dụng với một số quốc gia kém phát triển tại châu Phi, những nước nợ Trung Quốc nhiều nhất và nghèo đói, các nước đang phát triển không có biển và là đảo nhỏ đồng thời có quan hệ ngoại giao với Bắc Kinh.
Chủ tịch Trung Quốc cũng thông báo khoản hỗ trợ trị giá 60 tỷ USD dưới hình thức vốn vay và các hình thức hỗ trợ tài chính khác cho châu Phi trong vòng 3 năm.
Theo Dantri
