Con ba khía, toàn cầu hóa và Casino

23/08/2020 19:52

(VHNT) - Tôi rất mê truyện“ Kiếp ba khía” của nhà văn Nam Bộ Trần Bảo Định, bạn tôi, và cứ nghĩ mình cũng có nét gì giống với con ba khía của sông nước miền Tây Nam Bộ. Con ba khía không “phổ cập” như con cua, nhưng thân phận nó không khác con cua là mấy. Và khi người ta dõng dạc hô lên: Toàn cầu hóa!, thì biết đâu, con ba khía cũng toàn cầu hóa, cũng trở thành thân phận của những người nghèo khổ trên toàn thế giới.

Nếu những người nhập cư trái phép từ Trung Quốc sang, có lẽ cũng cần giới thiệu với họ con ba khía, có khi họ cũng cảm thấy có chút gì của thân phận mình trong đó, nếu họ cũng là người nghèo, phận làm thuê.

Dạo trước, người Trung Quốc nhập cảnh trái phép sang Việt Nam vẫn hết sức đông đúc, nhưng họ đều đi trót lọt, nên không ai cảm thấy có chuyện “nhập cảnh trái phép” gì cả. Còn bây giờ, khi Chính phủ đã có nghiêm lệnh không để người nhập cảnh trái phép, ai “cò” cho họ sang sẽ bị bắt, ai để họ sang mà không ngăn chặn sẽ bị kỷ luật, lại sắp Đại hội Đảng các cấp, nên tự nhiên báo đăng người nhập cảnh trái phép bị…ùn ứ tại các cửa khẩu, các đường mòn “chân vẫn quen đi”. Họ bị giữ lại, bị…cho ăn, và bị trả về bên kia biên giới, dù họ khóc nức nở mà đọc câu thơ Việt từ xa xưa: “Bên ni biên giới là nhà/ Bên kia biên giới cũng là quê hương/”.

Góc nhìn - Con ba khía, toàn cầu hóa và Casino

Siêu dự án Casino Nam Hội An

Không phải những người nhập cảnh trái phép ấy giàu có gì, họ cũng thuộc “giai cấp làm thuê” như mình thôi, và họ tìm đường sang Việt Nam, tìm tới Nam Hội An không phải để đánh bạc, dù địa chỉ họ tới là tổ hợp Casino to vật vã tại đây. Họ tới Casino Nam Hội An để…làm thuê. Ở đó đang xây dựng, mỗi ngày cần khoảng 3.000 nhân công làm đủ thứ việc. Mà những người nhập cảnh trái phép ấy phần nhiều đều nghèo, họ tìm đến Casino này để làm “thợ đụng”.

Nhưng đang thời Covid-19 hoành hành trở lại, không ai dám bảo đảm những người làm thuê ấy dù thuộc giai tầng lao động, liệu có thể bảo đảm không mang mầm dịch bệnh trong người? Ai cũng có thể mang virus corona mà, nhất là những người nghèo.

Những người Trung Quốc nhập cảnh trái phép ấy, họ không khác mấy với dòng người nhập cư vào châu Âu, vào Mỹ mấy năm gần đây. Với những người làm thuê nghèo khổ từ Trung Hoa, nếu ở Việt Nam không có những công trình to vật như Casino Nam Hội An, chắc họ cũng không sang Việt Nam làm gì. Hóa ra, Trung Quốc vẫn còn nhiều người nghèo. Và hóa ra, Việt Nam mình tưởng nghèo mà lại có Casino không kém Macao hay HongKong.

Toàn cầu hóa bây giờ có nhiều kiểu nhiều dạng lắm. Nhưng “toàn cầu hóa kiểu Casino” thì phải nói thật rất đáng ngại. Chưa tính, một đại công trường hàng ngày thu hút hàng nghìn người lao động xây dựng như thế, lại ở sát nách Đà Nẵng đang là trung tâm phát tán dịch bệnh, thì sự nguy hiểm càng thêm nặng nề. Toàn cầu hóa kiểu casino, người Trung Quốc đã làm ở Campuchia, và đã khiến bao người Việt Nam phải tan cửa nát nhà vì sang Cam đánh bạc. Giờ toàn cầu hóa kiểu casino lại lan sang Việt Nam, nghe đâu cũng xây dựng được dăm cái casino to vật trên khắp nước, thì toàn cầu hóa kiểu này đáng ớn thật.

Tôi đã đọc một phóng sự rất hay và rất vui in trên báo Quảng Nam online, nhan đề “ Cà kê cạnh Casino Nam Hội An”. Thì ra, vùng cát trắng thuộc địa phận thành phố Hội An này sắp thành “thiên đường cờ bạc” với những công trình cỡ 5 sao và thu hút những người giàu đến vui chơi đen đỏ.

Hội An, thành phố tôi yêu, nơi mỗi góc phố mỗi con đường nhỏ đều ngập tràn những dấu ấn văn hóa và lịch sử, nơi người dân bản địa hiền hậu, xa lạ với những trò cờ bạc, nơi sự thật thà trung hậu đã từng lên ngôi, chẳng lẽ, nơi đó sắp thành “thiên đường bài bạc” sao?

Khách năm châu tới Hội An là để thưởng thức những tinh hoa của văn hóa, để ăn một bát cao lầu thơm thảo, ăn một chén chè mè đen ngon độc đáo, chứ không phải để chơi những trò chơi mà người Hội An không mong mỏi con em mình chơi.

Góc nhìn - Con ba khía, toàn cầu hóa và Casino  (Hình 2).
Góc nhìn - Con ba khía, toàn cầu hóa và Casino  (Hình 3).

Chúng ta luôn nói phải xây dựng văn hóa mới lành mạnh, nhưng nên gọi hoạt động Casino là thuộc “dạng văn hóa” gì? Hội An, liệu có thích hợp cho “dạng văn hóa” ấy phát triển không? Ai cũng mong Hội An giàu lên nhờ du lịch và dịch vụ, nhưng giàu nhanh nhờ mở sòng bạc, thì tôi nghĩ, nhiều người Hội An sẽ phản đối.

Ngay báo Đảng Quảng Nam, khi đăng phóng sự về việc Casino Nam Hội An thu hút nhân công xây dựng, đã tỏ ra không tán thành về sự hiện diện của Casino này tại một thành phố văn hóa và yên bình như Hội An. Chưa chi mà thanh niên “làm thuê” ở xã có Casino này đã tập quen với bài bạc, dù họ làm thuê công nhật, lương trả theo ngày. Họ đánh bài tại các quán nước nghèo nghèo, nhưng hình thức “đỏ đen” thì không khác mấy với Casino.

Chỉ có điều, báo Quảng Nam online đã không nói rõ, chủ nhân của Casino Nam Hội An này là ai? Là ai thì ai cũng biết rồi mà.

Nguyễn Thanh

Bạn đang đọc bài viết "Con ba khía, toàn cầu hóa và Casino " tại chuyên mục KINH TẾ. Mọi bài vở cộng tác xin gọi hotline (0969.989 247hoặc gửi về địa chỉ email (thoibaovhnt@gmail.com).